Stadionspeaker Theo van Baal schraapt zijn keel even voor 16.30 uur op de eerste rij van de perstribune van het GelreDome. Hij gaat de mensen voor het eerst toespreken na de achttien punten aftrek en de degradatie uit de Eredivisie.
"Lieve mensen, we hebben de afgelopen tijd veel over ons heen gekregen. Vitesse mag nooit verloren gaan. We kunnen de steun onvoorwaardelijk gebruiken." Dan, met stemverheffing: "Wij zijn trots op Vitesse en gaan AL-TIJD naar Arnhem!" Gejuich stijgt op vanaf de tribunes. Van Baal vraagt zijn buurman om een dropje.
Voor de stadionspeaker is het een zware week geweest, vertelt de vrijwilliger even later. "Dit doet zeer. Ik ben nu 21 jaar stadionspeaker, Vitesse is een stukje van mijn leven. Nu is het voortbestaan van de club in het geding... Dat kan je je eigenlijk niet voorstellen. Zo'n grote club. Ik ben nu ook wel klaar met die galgenhumor van collega's in de regio."
En hij is niet de enige.
'Ik heb een traan gelaten om -18'
Max ter Beest (53) uit Zevenaar kijkt met zijn dochter Loïs om zich heen voor de hoofdingang van het stadion. Ze hebben een los kaartje voor de wedstrijd gekocht, een cadeau van dochter voor vader die Vitesse-supporter is.
Ter Beest heeft een hoop meegemaakt als fan, de club is deze eeuw al drie keer van de ondergang gered. Toch was de uitspraak van de licentiecommissie van de KNVB een dolksteek. "Ik heb een traan gelaten. Ik keek op Teletekst. -18. Poeh, dat was slikken zeg. Ik moet nog steeds af en toe slikken."
Ulbe Rozeboom (66) uit Arnhem snapt niet waar die -18 van de licentiecommissie vandaan komt. Hij is al meer dan vijftig jaar seizoenkaarthouder bij Vitesse. "Het is extreem veel. Pff, het is weer een kloteseizoen. We zijn nu alleen maar negatief in het nieuws. Dit is een ramp voor de club."
Ook Rozeboom weet dat de club er een potje van heeft gemaakt. "Maar nu straft de licentiecommissie alleen maar de supporters. We zijn nu hard genoeg gestraft. De bestuurders die onze club tot aan de rand van de afgrond hebben gebracht, zouden eens moeten worden gestraft. Zij hebben er een puinhoop van gemaakt."
Problemen van Vitesse
- Voldoet niet aan de licentie-eisen van de KNVB;
- Is nog steeds in Russische handen (Valeri Oyf);
- Heeft een schuld van 19 miljoen euro;
- Is in conflict met Coley Parry, de grootste geldeiser;
- Heeft nog geen nieuwe investeerder gevonden;
- Krijgt mogelijk nieuwe straffen van de licentiecommissie;
- Krijgt mogelijk een straf voor mogelijke banden met Roman Abramovich;
- Moet op 15 juni een sluitende begroting bij de KNVB hebben ingediend
'Vitesse doet ertoe en moet blijven bestaan'
Rozeboom heeft geen moment getwijfeld om vanmiddag naar het stadion te komen, ook al is Vitesse al uitgespeeld in de Eredivisie. Hij staat niet alleen. Sterker nog: er komen zondag 17.826 fans naar het GelreDome, veel meer dan gemiddeld. Het uitvak is volgende week bij FC Utrecht uitverkocht.
Voorzitter Susanne Wichhart van Supportersvereniging Vitesse heeft er wel een verklaring voor, vertelt ze al fietsend op weg naar het stadion. "Arnhem wil laten zien dat Vitesse ertoe doet en dat de club moet blijven bestaan." Er wordt rondom de wedstrijd tegen Fortuna zelfs al gecollecteerd voor nieuwe spandoeken in de Keuken Kampioen Divisie.
De hogere opkomst in slechte tijden is typisch Vitesse, zegt Ter Beest. "We komen hier alleen als het héél goed óf héél slecht gaat. Vitesse-supporters zijn een stelletjes zeikerds. Maar dat we nu met achttienduizend mensen naar het stadion komen, daar kan ik wel trots op zijn. Dit is een signaal."
Het is ook een opsteker voor crisismanagers Paul van der Kraan en Edwin Reijntjes, die binnenkort al seizoenkaarten voor de nieuwe jaargang gaan verkopen om in juni genoeg geld op de rekening te hebben. Zó nijpend zijn de geldproblemen in Arnhem.
De kans bestaat dat fans voor niets een seizoenkaart kopen en honderden euro's verliezen. Rozeboom, getooid met een Vitesse-sjaal om zijn nek, maalt er niet om. "Ik kom tot het einde. Ik doe desnoods de lichten hier uit. Dat risico neem ik maar."
'Wij gaan Europa in!'
Ook in het stadion maakt cynisme plaats voor optimisme en strijdbaarheid. Als de lucht boven het GelreDome vlak voor de aftrap openbreekt, zegt de linkerhand van stadionspeaker Van Baal: "Opeens gaat de zon weer schijnen voor Vitesse."
Fans hebben vertrouwen in crisismanagers Van der Kraan en Reijntjes. Zij zijn tenminste eerlijk over de penibele staat van Vitesse, zeggen ze, en willen na jaren van buitenlandse en schimmige eigenaren terug naar de Arnhemse roots. Hoewel gefortuneerde Arnhemmers voorlopig de hand op de knip houden, lijkt de sfeer omgeslagen.
Na twaalf minuten spelen veren de bijna achttienduizend supporters op als de fanatieke aanhang oproept te gaan staan "als je voor Vitesse bent". En als de club na rust met 1-2 achter komt tegen Fortuna Sittard, wordt een spandoek op de Theo Bos-tribune uitgerold: "Met of zonder punten, onze clubliefde is echt".
Toch is cynisme nooit verdreven uit Arnhem. Na de 3-2 van Paxten Aaronson een kwartier voor tijd, waardoor Vitesse van het negatieve puntenaantal af is, zingt het GelreDome: "Wij gaan Europa in! Wij gaan Europa in!"
Ruim twee jaar na de gedenkwaardige Europese wedstrijden tegen Tottenham Hotspur en AS Roma volgen straks duels met Helmond Sport en Telstar voor Vitesse. Als het al zover komt. Het ziet er voorlopig slecht uit voor de club. Van Baal: "Vitesse-Ajax was in 2003 mijn eerste wedstrijd als stadionspeaker. Ik moet er niet aan denken dat Vitesse-Ajax op 19 mei 2024 mijn laatste is."